0
0
วิกฤตเศรษฐกิจหมุนเวียนโลก ปริมาณการใช้วัสดุรีไซเคิลเพิ่ม แต่ดัชนีการหมุนเวียนทรัพยากรกลับลดลงเหลือเพียง 6.9%
แม้การใช้วัสดุรีไซเคิลทั่วโลกจะเพิ่มขึ้นกว่า 200 ล้านตันในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา แต่ดัชนีการหมุนเวียนทรัพยากรโลกกลับลดลงเหลือเพียง 6.9% ตามรายงาน Circularity Gap Report 2025 (CGR®) ที่จัดทำโดย Circle Economy และ Deloitte Global สะท้อนความท้าทายเชิงระบบที่โลกต้องเผชิญ หากต้องการเปลี่ยนผ่านสู่ เศรษฐกิจหมุนเวียน อย่างแท้จริง
ขยะล้นโลก – รีไซเคิลอย่างเดียวไม่พอ
รายงานเผยว่า โลกใช้วัสดุกว่า 106 พันล้านตันต่อปี แต่มีเพียง ร้อยละ 6.9 เท่านั้นที่หมุนเวียนกลับเข้าสู่ระบบเศรษฐกิจได้ ขณะที่เกือบ 90% ของวัสดุที่ใช้แล้วกลายเป็นขยะหรือมลพิษ ที่ไม่มีทางกลับมาใช้ใหม่
แม้หลายประเทศจะลงทุนในระบบรีไซเคิลมากขึ้น แต่ปริมาณการบริโภควัสดุยังเพิ่มขึ้นเร็วกว่า ส่งผลให้ระบบรีไซเคิลไม่สามารถตามทันความต้องการ และไม่เพียงพอต่อการรับมือกับ วิกฤตด้านทรัพยากรและสิ่งแวดล้อม ที่โลกเผชิญอยู่
จากขยะครัวเรือนสู่การเปลี่ยนแปลงเชิงระบบ
น่าสนใจว่า วัสดุรีไซเคิลส่วนใหญ่ยังมาจากภาคอุตสาหกรรมและการก่อสร้าง ขณะที่ ขยะครัวเรือนมีส่วนร่วมเพียง 3.8% ของวัสดุที่สามารถนำกลับมาใช้ใหม่ นี่จึงเป็นสัญญาณชัดว่า การเปลี่ยนผ่านสู่ circular economy จำเป็นต้องเกิดจาก การเปลี่ยนแปลงทั้งระบบ ไม่ใช่เพียงแค่ผู้บริโภคหรือการแยกขยะในครัวเรือนเท่านั้น
เปลี่ยนระบบ = สร้างโอกาสใหม่ทางธุรกิจ
รายงาน CGR® 2025 ยังแสดงให้เห็นว่า การเปลี่ยนผ่านสู่เศรษฐกิจหมุนเวียนไม่ใช่แค่ทางรอดของโลกเท่านั้น แต่ยังเป็น “โอกาสใหม่ของธุรกิจ” โดยนำเสนอ 11 ดัชนีวัดศักยภาพหมุนเวียน เพื่อช่วยให้ภาคธุรกิจและผู้กำหนดนโยบายสามารถ:
- ลดการพึ่งพาทรัพยากรใหม่
- เพิ่มอายุการใช้งานของผลิตภัณฑ์
- ส่งเสริมนวัตกรรมในระบบซ่อมบำรุงและการออกแบบแบบแยกส่วน (modularity)
- ดึงวัสดุมีมูลค่า เช่น แร่หายาก กลับเข้าสู่ระบบ
เปิดตัวแดชบอร์ดทรัพยากรโลก – ตัดสินใจด้วยข้อมูลที่แม่นยำ
ในปีนี้ Circle Economy ยังได้เปิดตัว CGR® Dashboard แพลตฟอร์มฐานข้อมูลทรัพยากรหมุนเวียนระดับโลก ที่ช่วยให้ภาครัฐและเอกชนสามารถ ติดตามแนวโน้มการใช้วัสดุได้แบบเรียลไทม์ สร้างฐานข้อมูลเพื่อการตัดสินใจอย่างยั่งยืน และยกระดับความร่วมมือข้ามภาคส่วน
เส้นทางสู่เศรษฐกิจหมุนเวียน: ต้องไม่เดินคนเดียว
การเปลี่ยนผ่านนี้ไม่สามารถเกิดขึ้นได้เพียงลำพัง ผู้นำธุรกิจที่ “มองไกลกว่ากฎระเบียบ” คือผู้ที่จะสร้าง ความยืดหยุ่นในห่วงโซ่อุปทาน ลดต้นทุน และสร้างมูลค่าใหม่ในตลาด ได้อย่างแท้จริง
“เราไม่สามารถพึ่งพารีไซเคิลอย่างเดียวเพื่อจัดการกับวิกฤตด้านสิ่งแวดล้อม ต้องมีการเปลี่ยนแปลงทั้งระบบ และทุกภาคส่วนต้องมีบทบาทร่วมกัน”
— อีวอน โบโจห์, CEO, Circle Economy
บทบาทของรัฐและความร่วมมือพหุภาคี
รัฐบาลทั่วโลกสามารถเร่งการเปลี่ยนผ่านสู่เศรษฐกิจหมุนเวียนได้ผ่าน:
- การจัดทิศทางนโยบายที่ชัดเจน
- การให้เงินสนับสนุนหรือปรับภาษีจากการใช้ทรัพยากร
- การยุติการอุดหนุนกิจกรรมแบบเส้นตรง
- การสนับสนุนความร่วมมือระหว่างประเทศและในระดับท้องถิ่น
ถึงเวลาสร้างระบบที่ “หมุนเวียนได้จริง”
แม้โลกจะตื่นตัวกับคำว่า “รีไซเคิล” แต่รายงาน CGR® 2025 ได้เน้นย้ำว่า การใช้ทรัพยากรอย่างยั่งยืนต้องไปไกลกว่านั้น ทั้งในด้านนโยบาย การลงทุน โครงสร้างพื้นฐาน และการออกแบบเชิงระบบ
การเปลี่ยนแปลงนี้ไม่ใช่เพียง “ความรับผิดชอบ” แต่คือ “โอกาสทางธุรกิจ” สำหรับผู้ที่กล้าเปลี่ยนแปลงก่อน
